Gister ontdekte ik dat ik last heb van een raar soort jeuk. Wees gerust, het wordt geen onsmakelijk medisch verhaal. Het was een soort jeuk in mijn hoofd (al kan dat natuurlijk ook medisch zijn). Ik zat in een zaal naar een verhaal te luisteren en herinnerde me tijdens het luisteren een quote:
‘Het recht van meningsuiting geeft je het recht om je mening te uiten. Het geeft je niet het recht om gehoord te worden.’
Ik vond dat best een goede quote en dacht, laat ik die eens delen. Op precies hetzelfde moment voelde ik dus die jeuk in mijn hoofd. Een rare kortsluiting. Het ging ongeveer zo.
Iemand heeft deze uitspraak gedaan. Maar wie was dat ook alweer? Waar heb ik het gehoord? Misschien is het mijn achtergrond als wetenschapper, maar als ik de woorden van iemand anders aanhaal of een feit noem, dan heb ik direct de onweerstaanbare drang om er een ééntje boven te hangen1 of er tussen blokhaken een naam achter te zetten [van Leeuwen, 2019]. In mijn hoofd geldt blijkbaar de regel: een feit zonder bronvermelding is geen feit. (Alsof het feit dan meer-waar wordt).
Maar de jeuk ging nog verder!
Waren dit wel precies de woorden die diegene gebruikte? Wat als de strekking klopt, maar de woorden nèt anders waren? Heb ik dan de verkeerde quote? Wat als iemand die mijn quote hiervan leest/hoort de precieze quote weet? Misschien zat het geniale van de quote juist in de woordkeuze. Sta ik dan voor schut? En nog erger:
Heb ik de strekking eigenlijk wel goed? Misschien ging de quote wel heel ergens anders over en heb ik dit er zelf van gemaakt! Als dat ontdekt wordt!
Direct na de jeuk kwam de behoefte Google om hulp te vragen en tot in de puntjes uit te zoeken van wie deze quote was, in welke context hij werd gedaan en wat de exacte bewoording was.
Maarja, ik zat daar in die zaal te luisteren en omdat ik zo stoer geen mobiel internet heb èn te paranoïde ben om openbare WiFi te gebruiken ging dat niet werken. Ik liet de quote voor wat hij was, maar had intussen wel zo’n drie minuten van het verhaal gemist.
Een half uur nadat ik besloten had om de quote maar niet te delen dacht ik: het is vrijheid van meningsuiting, niet recht.
Zie je wel
1Kijk, nog een kenner!